5 minut“Czego oczy nie widzą, tego sercu nie żal” – to powiedzenie, które często sprawdza się w przypadku dachu – niewidocznego na co dzień, ale niezwykle […]
CZY WIESZ, CO MASZ NA DACHU?
4 listopada, 2024
9 minutCzęsto podczas rozmów telefonicznych nasi klienci mają trudności z oceną, jakim dokładnie materiałem jest pokryty ich dach. Nie dziwi nas to, w końcu nie jest to coś, nad czym na co dzień zastanawia się przeciętny człowiek. Warto jednak zainteresować się tym tematem w momencie kiedy planujesz remont, bądź jesteś na etapie budowy nowego domu. To decyzje o dużym znaczeniu, ponieważ poszczególne rodzaje pokryć dachowych różnią się nie tylko wyglądem, ale także trwałością, właściwościami termoizolacyjnymi i kosztami eksploatacji, o cenach zakupu już nie wspominając. Aby ułatwić ci wybór, przygotowaliśmy ten artykuł, który pomoże ci zidentyfikować między innymi to, czym jest blacha trapezowa i, czym różni się od tej falistej. A więc zaczynamy!
Sekcje artykułu
Dachówki
Dachówki to jedno z najpopularniejszych i najtrwalszych pokryć dachowych, charakteryzują się różnorodnymi kształtami, kolorami i stylami, co pozwala na dopasowanie ich do estetyki budynku oraz regionalnych tradycji architektonicznych. Oprócz funkcji ochronnej, dachówki pełnią także rolę dekoracyjną, wpływając na ogólny wygląd i charakter domu. Dachówki można podzielić na dwa główne rodzaje, w zależności od procesu produkcyjnego mogą powstać dachówki ceramiczne i dachówki cementowe.
Tradycyjnie wypalana – nie posiada dodatkowej powłoki. Proces produkcji polega na formowaniu dachówki z gliny, która następnie jest wypalana w wysokiej temperaturze, co determinuje jej wytrzymałość i odporność na warunki atmosferyczne. Dachówka ceramiczna tradycyjnie wypalana ma naturalny, rustykalny wygląd. Jest dostępna w różnych kształtach i kolorach, co pozwala na dopasowanie jej do stylu budynku, od tradycyjnego po nowoczesny.
Angobowana (inaczej barwiona w masie) – odznacza się matową lub półmatową powierzchnią. To rodzaj dachówki, która jest pokrywana cienką warstwą płynnej gliny z dodatkiem minerałów przed wypaleniem. Proces ten zapewnia dachówce dodatkową ochronę oraz jednolity, intensywny kolor, który jest bardziej odporny na blaknięcie i działanie czynników atmosferycznych. Angobowane dachówki zachowują naturalną porowatość ceramiki, a jednocześnie mogą mieć matowe, półmatowe lub lekko błyszczące wykończenie. Są dostępne w szerokiej gamie kolorów, umożliwiającej harmonijne dopasowanie ich do różnych stylów architektonicznych.
Glazurowana – dachówka pokryta przed wypaleniem specjalną warstwą szkliwa, przez co finalnie zyskuje wysoki połysk. Proces ten jest podobny do przygotowania angoby, jednak rozpuszczone glinki w glazurze zawierają więcej szklistych domieszek, co zapewnia intensywniejszy blask dachówki. Dzięki glazurowaniu dachówka zyskuje nie tylko elegancki wygląd, ale także zwiększoną odporność na zabrudzenia, pleśń oraz osadzanie się mchu, co znacząco ułatwia jej konserwację.
Dachówki cementowe i dachówki ceramiczne. Czym się różnią?
Dachówki ceramiczne odznaczają się eleganckim, naturalnym wyglądem, nadając dachom tradycyjny i estetyczny charakter. Ceramika jest wyjątkowo trwałym materiałem; przy właściwej pielęgnacji dachówki te mogą służyć przez dziesiątki, a nawet setki lat, zachowując swoje właściwości. Ponadto są one bardzo odporne na promieniowanie UV, co zapewnia trwałość koloru bez konieczności dodatkowego barwienia. Dachówki ceramiczne oferują również doskonałą izolację termiczną, co sprzyja lepszej regulacji temperatury wewnątrz budynku.
Jednak mają też swoje wady. Są bardziej kruche i podatne na pęknięcia spowodowane uderzeniami lub niewłaściwym montażem. Ich wyższa cena zakupu i instalacji może stanowić barierę finansową. Produkcja ceramiki wymaga wysokich temperatur, co czyni ten proces mniej ekologicznym w porównaniu z produkcją dachówek betonowych. Dodatkowo, podczas renowacji mogą wystąpić trudności z dopasowaniem koloru i kształtu, ponieważ mogą one różnić się w zależności od partii produkcyjnej.
Z kolei dachówki cementowe (betonowe) wyróżniają się wysoką wytrzymałością mechaniczną, dzięki czemu są odporne na uszkodzenia wynikające z uderzeń czy zarysowań. Barwione w masie, zachowują jednolity kolor w całej strukturze, więc ewentualne uszkodzenia powierzchni nie wpływają na jego widoczność. Są też tańsze w produkcji, co czyni je bardziej ekonomicznym wyborem. Możliwość produkcji w większych rozmiarach ułatwia i przyspiesza ich montaż na dachu, a ich lekkość nie wpływa tak bardzo na obciążenie dachu jak w przypadku dachówek ceramicznych.
Niemniej jednak dachówki betonowe mają pewne minusy. Są cięższe od ceramicznych, co może wymagać wzmocnienia konstrukcji dachowej, zwłaszcza w starszych budynkach. Mimo barwienia w masie, ich kolor może blaknąć pod wpływem promieniowania UV, co może skutkować koniecznością odświeżenia powłoki lub malowania. Ponadto, betonowe dachówki mogą chłonąć więcej wilgoci, co w chłodniejszych klimatach może prowadzić do zamarzania i potencjalnych uszkodzeń.
Kształt dachówek
Dachówka karpiówka (ogon bobra)
Ma charakterystyczny, zaokrąglony dolny brzeg przypominający ogon bobra. Jest to jedna z najstarszych form dachówek, często stosowana w budownictwie tradycyjnym. Układana jest w jednej lub dwóch warstwach, tworząc estetyczną i klasyczną powierzchnię dachową.
Dachówka zakładkowa
Wyposażona w specjalne zamki (zakładki) po bokach, które umożliwiają szczelne łączenie z sąsiednimi dachówkami. Zapewnia to lepszą ochronę przed wiatrem i deszczem oraz ułatwia montaż.
Dachówka esówka (S)
Posiada profil w kształcie litery „S”. Tworzy falistą powierzchnię dachu, nadając mu dynamiczny i tradycyjny wygląd. Jest popularna w regionach o cieplejszym klimacie.
Dachówka płaska
Charakteryzuje się prostym, płaskim kształtem bez profilu. Daje nowoczesny i minimalistyczny wygląd dachu. Może być układana w różne wzory, tworząc ciekawe efekty estetyczne.
Dachówka marsylka
Ma profil z podwójną symetryczną falą. Zapewnia dobre odprowadzanie wody i szczelność. Nazwa pochodzi od miasta Marsylia, gdzie ten typ dachówki był często stosowany.
Dachówka holenderka
Posiada asymetryczny profil z jedną wysoką i jedną niską falą. Dzięki temu zapewnia efektywne odprowadzanie wody i atrakcyjny wygląd. Często wykorzystywana w architekturze tradycyjnej.
Dachówka mnich-mniszka
Składa się z dwóch elementów: dachówki „mnich” (półokrągłej) i „mniszki” (rynnowej). Układane naprzemiennie tworzą charakterystyczny wzór. Popularna w krajach śródziemnomorskich.
Wśród tych mniej popularnych kształtów, warto też wspomnieć, że istnieje:
Dachówka rombowa (karo)
Ma kształt rombu lub diamentu. Pozwala na tworzenie oryginalnych wzorów na dachu. Stosowana głównie na dachach o stromym nachyleniu.
Dachówka łuskowa
Przypomina łuski rybie z zaokrąglonym dolnym brzegiem. Układana tak, że poszczególne dachówki zachodzą na siebie, tworząc szczelną i estetyczną powierzchnię.
Dachówka żłobkowa
Posiada wyraźne żłobienia lub rowki, które ułatwiają odprowadzanie wody. Nadaje dachowi wyrazistą strukturę i styl.
Dachówka falista
Charakteryzuje się falistym profilem na całej długości. Zapewnia dobre odprowadzanie wody i estetyczny wygląd. Stosowana zarówno w budynkach nowoczesnych, jak i tradycyjnych.
Dachówka podwójna rzymska
Ma profil z podwójną, wyraźną falą o łagodnych kształtach. Łączy w sobie funkcjonalność z elegancją stylu śródziemnomorskiego.
Dachówka podwójna esówka
Wariant dachówki esówki z podwójnym profilem „S”. Zapewnia jeszcze lepszą szczelność i oryginalny wygląd dachu.
Dachówka korytkowa
Ma kształt przypominający korytko lub literę „U”. Układana jest naprzemiennie w dwóch warstwach, tworząc efektowny wzór. Popularna w architekturze śródziemnomorskiej.
Dachówka typu „portugalska”
Łączy cechy dachówki falistej i zakładkowej. Ma profil z asymetryczną falą i zakładkami bocznymi, co ułatwia montaż i zwiększa szczelność.
Dachówka zakładkowa płaska
Płaska dachówka z systemem zakładek, który zapewnia szczelność połączeń. Łączy nowoczesny wygląd z funkcjonalnością tradycyjnych dachówek zakładkowych.
Dachówka smukła (płytkowa)
Wydłużony, wąski kształt nadaje dachowi elegancki i nowoczesny wygląd. Pozwala na tworzenie unikatowych wzorów.
Dachówka łupkowa
Wykonana z naturalnego kamienia łupkowego. Ma nieregularne kształty i rozmiary, co nadaje dachowi unikalny, rustykalny charakter.
Dachówka „jesiotra”
Ma kształt wydłużonej łuski z ostrym zakończeniem. Tworzy na dachu efekt przypominający skórę ryby, nadając budynkowi oryginalny wygląd.
Każdy z tych kształtów dachówek oferuje różne walory estetyczne i funkcjonalne, umożliwiające dopasowanie pokrycia dachowego do stylu architektonicznego budynku oraz indywidualnych preferencji.
Blacha
Proces tworzenia arkuszy blachy na dach rozpoczyna się od wydobycia i przetworzenia rud metali, takich jak ruda żelaza dla stali czy boksyt dla aluminium. Surowce są przetapiane w wysokich temperaturach w piecach hutniczych, tworząc płynny metal. Płynny metal jest wylewany do form, tworząc tzw. kęsiska, które następnie są walcowane na gorąco do uzyskania odpowiedniej grubości blachy. Blacha może być dodatkowo walcowana na zimno, co zwiększa jej wytrzymałość i precyzję wymiarów.
Blacha dachowa musi być pokryta warstwą ochronną, ponieważ bez niej stal lub aluminium byłyby narażone na korozję pod wpływem wilgoci, deszczu, śniegu i innych czynników atmosferycznych. Powłoka, najczęściej z cynku lub alucynku, chroni metal przed rdzewieniem, co znacznie wydłuża jego żywotność i utrzymuje dach w dobrym stanie przez wiele lat. Dodatkowo powłoka lakiernicza lub polimerowa nie tylko zapewnia dodatkową ochronę, ale także nadaje blachą estetyczny wygląd i umożliwia dopasowanie koloru dachu do reszty budynku. Poniżej opiszemy różne rodzaje zabezpieczenia blachy.
Cynk – pokrycie blachy warstwą cynku, zwiększa jej odporność na korozję. Najczęściej stosowane metody to cynkowanie ogniowe (zanurzeniowe) i elektrolityczne:
- Cynkowanie ogniowe (zanurzeniowe) polega na zanurzeniu metalowych elementów w stopionym cynku, co tworzy trwałą, ochronną powłokę cynkową na powierzchni metalu. Proces ten zapewnia doskonałą odporność na korozję i jest często stosowany w przypadku dużych i złożonych elementów.
- Cynkowanie elektrolityczne (galwaniczne) to metoda, w której warstwa cynku jest nakładana na metalowe powierzchnie poprzez elektrochemiczne osadzanie cynku z roztworu elektrolitu. Ta metoda jest stosowana do uzyskania cienkowarstwowej powłoki, która zapewnia ochronę przed korozją oraz estetyczny wygląd elementów.
Alucynk – powłoka złożona z aluminium i cynku, która łączy w sobie zalety obu tych metali, oferując jeszcze lepszą ochronę przed korozją i wysoką temperaturą.
Malowanie proszkowe – pokrycie blachy farbą proszkową, gwarantuje jej estetyczny wygląd oraz dodatkową ochronę przed korozją i uszkodzeniami mechanicznymi.
Farby proszkowe charakteryzują się wysoką wytrzymałością, która różni się w zależności od typu farby:
- Farby poliestrowe (PE): są najbardziej popularne w zastosowaniach dachowych. Charakteryzują się dobrą odpornością na warunki atmosferyczne, promieniowanie UV oraz zachowują trwałość koloru przez długi czas. Są ekonomiczne i oferują szeroką gamę kolorów.
- Farby poliuretanowe (PUR): zapewniają wyższą odporność na korozję i chemikalia w porównaniu z farbami poliestrowymi. Mają lepszą elastyczność, co jest ważne przy zmianach temperatury i ruchach materiału. Są idealne dla regionów o ekstremalnych warunkach pogodowych.
- Farby polifluorku winylidenu (PVDF): znane również jako powłoki PVDF, oferują wyjątkową trwałość i odporność na warunki atmosferyczne, promieniowanie UV oraz korozję. Zachowują kolor i połysk przez wiele lat, co czyni je idealnym wyborem dla budynków o wysokich wymaganiach estetycznych.
- Farby silikonowo-poliestrowe (SMP): zawierają żywice poliestrowe modyfikowane silikonem, co zwiększa ich odporność na wysokie temperatury i promieniowanie UV. Są bardziej trwałe niż standardowe farby poliestrowe i oferują dobrą odporność na blaknięcie.
- Farby epoksydowe: mają doskonałą odporność chemiczną i mechaniczną. Jednakże są mniej odporne na promieniowanie UV, dlatego często stosuje się je jako warstwę podkładową pod inne powłoki.
- Farby hybrydowe (epoksydowo-poliestrowe): łączą zalety farb epoksydowych i poliestrowych. Zapewniają dobrą odporność chemiczną oraz lepszą trwałość koloru niż czyste farby epoksydowe.
- Farby poliestrowe wysokoudarowe (HDP): są to ulepszone farby poliestrowe o wyższej odporności na promieniowanie UV i warunki atmosferyczne. Zachowują kolor i połysk przez dłuższy czas niż standardowe powłoki poliestrowe.
Powłoka PVC – pokrycie blachy warstwą tworzywa sztucznego (np. polichlorku winylu – PVC), zwiększa jej odporność na wilgoć, chemikalia i promieniowanie UV.
Powłoka PVDF – to zaawansowany materiał stosowany w powłokach ochronnych, szczególnie na powierzchniach metalowych.
- PVDF to skrót od polyvinylidene fluoride, co oznacza polifluorek winylidenu, który jest fluoropolimerem o wyjątkowej odporności na działanie chemikaliów, promieniowanie UV i ekstremalne warunki atmosferyczne. Powłoka PVDF zapewnia długotrwałą ochronę przed korozją, zanieczyszczeniami oraz utratą koloru, dzięki czemu jest idealna do stosowania na zewnętrznych elewacjach budynków i innych powierzchniach narażonych na trudne warunki. Jest lepszym wyborem pod względem jakościowym od powłoki PVC.
Powłoka aluminiowa – pokrycie blachy cienką warstwą aluminium, poprawia jej odporność na korozję i utlenianie, szczególnie w wysokich temperaturach.
Powłoka organiczna (lakierowanie) – to zastosowanie lakierów i farb organicznych, które chronią blachę przed czynnikami atmosferycznymi i poprawiają jej wygląd.
Powłoka teflonowa – sprawdza się w specjalistycznych zastosowaniach, np. w przemyśle spożywczym, gdzie wymagana jest powierzchnia o niskim współczynniku tarcia i odporna na wysokie temperatury.
Plastizol – to powłoka z żywic PVC i plastyfikatorów, która tworzy elastyczną, odporną na chemikalia i uszkodzenia mechaniczne powłokę, idealną do ochrony metalowych powierzchni.
Pural – to poliuretanowa powłoka, która zapewnia doskonałą odporność na promieniowanie UV, zmienne warunki atmosferyczne i chemikalia, oferując trwałą ochronę i estetykę na elewacjach i dachach. Odporniejszą odmianą puralu jest PP99, ponieważ charakteryzuje się jeszcze lepszą odpornością na działanie ekstremalnych warunków atmosferycznych, w tym skrajnych temperatur, silnego promieniowania UV oraz chemikaliów
Farby na spoiwie poliestrowym – to wytrzymałe powłoki, które dobrze znoszą działanie promieni UV oraz zmienne warunki pogodowe, zapewniając długotrwałą trwałość koloru i odporność na atmosferyczne czynniki. Są to najbardziej ekonomiczne farby przeciw korozji używane na dachach blaszanych, które dostępne są w szerokim zakresie kolorów.
Kształt blachy na dach
Kształt blachy dachowej zależy od jej przeznaczenia, estetyki oraz funkcjonalności dachu. Wybór kształtu blachy, takiego jak falisty, trapezowy, czy panelowy, jest uzależniony od rodzaju konstrukcji dachu oraz wymagań dotyczących odprowadzania wody i odporności na obciążenia.
Wpływa również na łatwość montażu i estetykę dachu, dlatego często dostosowuje się go do architektury budynku i preferencji inwestora. Dodatkowo, wybór odpowiedniego kształtu może wpłynąć na efektywność wentylacji dachu i jego odporność na działanie wiatru i opadów.
Blachodachówka – to lekki, trwały materiał dachowy, który imituje wygląd tradycyjnych dachówek ceramicznych. Wykonana z blachy stalowej, pokrytej powłoką ochronną, charakteryzuje się odpornością na korozję i uszkodzenia mechaniczne. Jest łatwa w montażu, ekonomiczna i dostępna w różnych kolorach oraz profilach, co pozwala dopasować ją do estetyki budynku.
Blacha płaska (na rąbek stojący, na felc) – należy do najbardziej popularnych pokryć blaszanych. Sama w sobie jest podatna na rdzewienie, dlatego zabezpiecza się ją warstwami ochronnymi, które są wytrzymałe i odporne na działanie czynników atmosferycznych. Dzięki temu trwałość blachy może wynosić nawet 40-50 lat, w zależności od grubości blachy i rodzaju warstwy ochronnej. Blacha stalowa powstaje z galwanizowanej stali pokrytej alucynkiem, czyli stopem aluminium, cynku i krzemu, co czyni ją bardziej odporną na korozję niż tradycyjną blachę ocynkowaną, dzięki zdolności do samonaprawy, np. poprzez wulkanizację w miejscach uszkodzeń. Warstwy ochronne nie tylko zabezpieczają blachę, ale również nadają jej kolor, a powlekane blachy płaskie są dostępne w szerokiej gamie kolorystycznej.
Blacha falista – to rodzaj lekkiego i wytrzymałego pokrycia dachowego, charakteryzującego się falistym profilem. Wykonana jest zazwyczaj ze stali ocynkowanej lub aluminium, co zapewnia jej odporność na korozję i warunki atmosferyczne. Dzięki swojej strukturze blacha falista jest sztywna, co pozwala na stosowanie jej w różnych konstrukcjach, od dachów po ściany i ogrodzenia. Jest łatwa w montażu, ekonomiczna, i dostępna w różnych grubościach oraz powłokach, co czyni ją popularnym wyborem w budownictwie przemysłowym i rolniczym.
Blacha trapezowa – jest lekkim pokryciem dachowym, które można wykorzystać przy niemal każdym kącie nachylenia dachu. Wyróżnia się dużą wytrzymałością i sztywnością, a dzięki wyższemu profilowi w porównaniu do standardowych blachodachówek skutecznie odprowadza wodę opadową. Blachy trapezowe różnią się między sobą rodzajem użytej blachy i wysokością profilu.
Wysokość profilu blachy trapezowej odnosi się do różnicy wysokości między grzbietem a podstawą trapezowej fali na blachy, co wpływa na jej wytrzymałość, estetykę i właściwości użytkowe. Istnieje wiele rodzajów blachy trapezowej, które różnią się wysokością trapezu.
W kontekście blach trapezowych, litera „T” oraz cyfry po niej odnoszą się do profilu blachy, szczególnie do wysokości i kształtu fal. Litera „T” oznacza, że blacha ma profil trapezowy, czyli blacha jest formowana w kształcie trapezu, co zapewnia jej wytrzymałość i stabilność. Cyfry po literze „T” reprezentują wysokość profilu fali, mierzoną od podstawy do grzbietu fali w milimetrach. Najmniejsza cyfra wskazuje na niski profil, który jest odpowiedni do lżejszych konstrukcji, natomiast wyższa cyfra oznacza większą wysokość profilu, co przekłada się na większą wytrzymałość i możliwość stosowania go w bardziej obciążonych konstrukcjach.
Najpopularniejszymi wysokościami są T8, T18, T35, T55.
Gont bitumiczny
Gont bitumiczny ma kilka wad, które warto rozważyć. Przede wszystkim, jego żywotność jest krótsza w porównaniu do innych materiałów dachowych, co może prowadzić do częstszej potrzeby wymiany. Gont bitumiczny jest również wrażliwy na wysokie temperatury, co może powodować jego deformację i utratę właściwości ochronnych. Ponadto, materiał ten wymaga regularnej konserwacji, aby zapobiec problemom z przeciekami i utrzymać jego funkcjonalność. Jest również mniej odporny na uszkodzenia mechaniczne, co może prowadzić do konieczności napraw po intensywnym uderzeniu. Jego utrzymanie w czystości również może być kłopotliwe, ponieważ podczas mycia powłoka dosyć szybko ulega degradacji.
Eternit
Eternit również ma swoje wady. Tradycyjny eternit zawiera azbest, który podczas kruszenia jest niebezpieczny dla zdrowia, bo może prowadzić do poważnych chorób płuc i nowotworów. Nowoczesne produkty mogą być wolne od azbestu. Eternit może mieć krótszą trwałość w trudnych warunkach atmosferycznych, co może skutkować pękaniem i łuszczeniem się materiału. Podobnie jak gont bitumiczny, eternit wymaga regularnej konserwacji, aby zapobiec problemom z wodoodpornością. Dodatkowo, eternit oferuje mniej opcji estetycznych w porównaniu do nowoczesnych materiałów dachowych, co może wpływać na wygląd budynku. I najogólniej rzecz ujmując, jest to rodzaj pokrycia od którego “ się odchodzi”.
Rozpoznanie, co dokładnie znajduje się na Twoim dachu, to pierwszy krok do jego właściwej pielęgnacji i długowieczności. Jeśli jesteś właścicielem domu i dobrze znasz rodzaj pokrycia dachowego, ten artykuł może być dla Ciebie okazją do poszerzenia wiedzy na temat różnych rodzajów materiałów dachowych. Natomiast jeśli kupiłeś dom i nie masz pewności, jaki materiał pokrywa jego dach, mamy nadzieję, że nasze informacje pomogą Ci rozwiązać tę zagadkę i lepiej zrozumieć, co znajduje się nad twoją głową.
Dachówki ceramiczne i cementowe, pokrycia z blach stalowych, aluminiowych czy miedzianych oraz różnorodne kształty pokryć dachowych oferują szerokie możliwości dopasowania dachu do potrzeb estetycznych i technicznych budynku. Każdy materiał ma swoje unikalne cechy, a znając je łatwiej zaplanujesz niezbędne prace konserwacyjne, zapobiegniesz ewentualnym uszkodzeniom, a nawet zadecydujesz o wymianie pokrycia, gdy nadejdzie czas na modernizację.
Jeśli masz trudności z określeniem rodzaju pokrycia swojego dachu, nie martw się – jesteśmy tutaj, aby pomóc! Możemy skorzystać ze zdjęć satelitarnych aby dokładnie zidentyfikować materiał pokrywający twój dach, oczywiście jeżeli nie będzie to możliwe umówimy się na wizję lokalną i na żywo ocenimy rodzaj i stan pokrycia. Pomożemy Ci także znaleźć najlepsze rozwiązania, które przedłużą jego żywotność, zanim zdecydujesz się na kosztowną wymianę. Wybór odpowiednich działań może znacząco wpłynąć na trwałość dachu, więc skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się, jakie opcje są dostępne i jak możemy cię wesprzeć.